Panimula

Ang tamang pangangalaga sa mga manok ay mahalaga upang mapanatili silang malusog at maiwasan ang mga sakit na maaaring makapinsala sa kanilang kalusugan. Isa sa mga pinakamahalagang hakbang sa pag-aalaga ng manok ay ang pagbabakuna at deworming. Sa artikulong ito, tatalakayin natin ang tamang paraan ng pagbabakuna at deworming ng manok upang masiguro ang kanilang kalusugan at produktibidad.

Photo by Grace Llanos Stevenson

Bakit Mahalaga ang Pagbabakuna at Deworming sa Manok?

• Pinipigilan ang malulubhang sakit tulad ng Newcastle Disease at Avian Influenza.
• Nagpapalakas ng resistensya laban sa mga virus at bacteria.
• Pinipigilan ang pagkakaroon ng bulate na maaaring humina sa katawan ng manok.
• Pinapataas ang produksyon ng itlog at kalidad ng karne.

Mga Karaniwang Sakit ng Manok na Maaring Maiwasan sa Pagbabakuna

• Newcastle Disease – Isang nakakahawang sakit na nagdudulot ng pagkaparalisa at pagkamatay.
• Infectious Bursal Disease (IBD) – Nakakaapekto sa immune system ng manok.
• Avian Influenza – Isang virus na maaaring maging sanhi ng pandemya sa mga manok.
• Marek’s Disease – Isang viral infection na nagdudulot ng tumor sa mga manok.

Mga Uri ng Bakuna para sa Manok

• Live Vaccine – Ginagamit upang bigyan ng natural na resistensya ang mga manok.
• Killed Vaccine – Ginagamit bilang booster para sa pangmatagalang proteksyon.
• Recombinant Vaccine – Pinagsamang teknolohiya para sa mas mataas na bisa.

Photo by raksasok heng

Kailan Dapat Binabakunahan ang Manok?

Edad ng Manok	Bakuna
1 Araw	Marek’s Disease Vaccine
7 Araw	Newcastle Disease Vaccine
14 Araw	Infectious Bronchitis Vaccine
21 Araw	Gumboro Vaccine

Paano Maghanda ng Bakuna para sa Manok?

• Gumamit ng malinis na tubig na walang chlorine.
• Sundin ang tamang mixing ratio ayon sa tagubilin ng manufacturer.
• Siguraduhin ang tamang temperature storage ng bakuna.

Tamang Paraan ng Pagbabakuna ng Manok

1. Paggamit ng eye drop – Karaniwan para sa Newcastle Disease.
2. Pag-inom o drinking water vaccination – Ginagamit para sa malawakang pagbabakuna.
3. Injection method – Para sa mahahalagang booster shots.

Ano ang Deworming at Bakit Mahalaga Ito?

• Tinatanggal ang mga bulate na sumisipsip ng nutrients sa katawan ng manok.
• Pinipigilan ang pagbaba ng timbang at panghihina ng immune system.
• Pinapanatili ang mataas na kalidad ng itlog at karne.

Mga Uri ng Parasito na Maaring Makapinsala sa Manok

• Roundworms – Karaniwang matatagpuan sa bituka.
• Tapeworms – Maaring magdulot ng kakulangan sa nutrisyon.
• Gapeworms – Naaapektuhan ang respiratory system ng manok.

Image by Nicky ❤️🌿🐞🌿❤️ from Pixabay

Kailan at Gaano Kadalas Dapat Mag-Deworming?

Edad ng Manok	Deworming Schedule
1 Buwan	Unang deworming
3 Buwan	Pangalawang deworming
Bawat 6 na buwan	Regular na deworming

Mga Paraan ng Deworming para sa Manok

1. Oral Deworming – Ginagamit sa tubig-inom.
2. Injection Deworming – Para sa malubhang kaso ng bulate.
3. Natural Deworming – Paggamit ng bawang, luya, at iba pang herbal na solusyon.

Paano Iwasan ang mga Parasito sa Manukan?

• Panatilihin ang malinis na kapaligiran.
• Gumamit ng natural repellents gaya ng bawang sa pagkain ng manok.
• Regular na linisin ang tubig at pagkain upang maiwasan ang kontaminasyon.

Mga Karaniwang Pagkakamali sa Pagbabakuna at Deworming

• Hindi pagsunod sa tamang schedule ng bakuna.
• Maling dosage ng dewormer na maaaring hindi epektibo.
• Hindi sapat na sanitasyon sa manukan.

Mga Madalas Itanong (FAQs)

1. Ano ang tamang edad ng manok para sa unang bakuna?

• 1 araw para sa Marek’s Disease Vaccine.

2. Gaano kadalas dapat magbakuna ng manok?

• Depende sa uri ng bakuna, kadalasang inuulit tuwing 3-6 buwan.

3. Maaari bang pagsabayin ang pagbabakuna at deworming?

• Mas mainam na may pagitan ng isang linggo.

4. Ano ang natural na paraan ng deworming?

• Paggamit ng bawang, luya, at apple cider vinegar.

5. Ano ang sintomas ng bulate sa manok?

• Panghihina, pagbaba ng timbang, at pagbawas ng produksyon ng itlog.

Image by Orna from Pixabay

Konklusyon

Ang pagbabakuna at deworming ay mahahalagang bahagi ng pangangalaga sa manok upang mapanatili silang malusog at produktibo.